Công khai trên hệ thống truyền thanh của cấp xã;

• Công khai thông qua Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố để thông báo đến nhân dân.

Câu hỏi. Đề nghị cho biết theo quy định của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 những nội dung nào cần niêm yết và thời gian niêm yết những nội dung đó?

Trả lời:

Khoản 1 Điều 7 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định những nội dung quy định tại các Khoản 2, 3, 9 và 10 của Điều 5 Pháp lệnh phải được niêm yết công khai tại trụ sở Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân cấp xã, cụ thể:

• Dự án, công trình đầu tư và thứ tự ưu tiên, tiến độ thực hiện, phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư liên quan đến dự án, công trình trên địa bàn cấp xã; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và phương án điều chỉnh, quy hoạch khu dân cư trên địa bàn cấp xã (Khoản 2 Điều 5). 
• Nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức cấp xã trực tiếp giải quyết các công việc của nhân dân (Khoản 3 Điều 5).
• Đối tượng, mức thu các loại phí, lệ phí và nghĩa vụ tài chính khác do chính quyền cấp xã trực tiếp thu (Khoản 9 Điều 5).
• Các quy định của pháp luật về thủ tục hành chính, giải quyết các công việc liên quan đến nhân dân do chính quyền cấp xã trực tiếp thực hiện (Khoản 10 Điều 5).

Chính quyền cấp xã có trách nhiệm niêm yết những nội dung nêu trên chậm nhất là hai ngày, kể từ ngày văn bản được thông qua, ký ban hành đối với những việc thuộc thẩm quyền quyết định của chính quyền cấp xã hoặc kể từ ngày nhận được văn bản đối với những việc thuộc thẩm quyền quyết định của cơ quan nhà nước cấp trên.

Thời gian niêm yết các nội dung quy định tại Khoản 2 và Khoản 9 Điều 5 của Pháp lệnh ít nhất là ba mươi ngày liên tục, kể từ ngày niêm yết; các nội dung quy định tại Khoản 3 và Khoản 10 Điều 5 của Pháp lệnh được niêm yết thường xuyên.

Câu hỏi. Theo quy định của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm gì trong tổ chức  thực hiện các nội dung công khai?

Trả lời: 

Điều 9 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã trong tổ chức thực hiện các nội dung công khai như sau:

• Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm lập, thông qua kế hoạch thực hiện những nội dung công khai, trong đó nêu rõ cách thức triển khai thực hiện, thời gian thực hiện và trách nhiệm tổ chức thực hiện.
• Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện và chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch, phương án đã được thông qua.

Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp về quá trình và kết quả thực hiện các nội dung công khai tại kỳ họp gần nhất của Hội đồng nhân dân.

Câu hỏi. Pháp luật quy định về hình thức nhân dân bàn và quyết định trực tiếp như thế nào?

Trả lời:

Điều 10 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định: Nhân dân bàn và quyết định trực tiếp về chủ trương và mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng trong phạm vi cấp xã, tổ dân phố do nhân dân đóng góp toàn bộ hoặc một phần kinh phí và các công việc khác trong nội bộ cộng đồng dân cư phù hợp với quy định của pháp luật.

Về hình thức nhân dân bàn và quyết định trực tiếp, Điều 11 Pháp lệnh quy định như sau:

• Nhân dân bàn và quyết định trực tiếp những nội dung quy định tại Điều 10 của Pháp lệnh bằng một trong các hình thức sau đây:

+ Tổ chức cuộc họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình theo địa bàn từng thôn, tổ dân phố; 

+ Phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình. 

• Trường hợp tổ chức họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình thì việc biểu quyết được thực hiện bằng hình thức giơ tay hoặc bỏ phiếu kín; hình thức biểu quyết do hội nghị quyết định; nếu số người tán thành chưa đạt quá 50% tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố hoặc trong toàn cấp xã thì tổ chức lại cuộc họp.
• Trường hợp không tổ chức lại được cuộc họp thì phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình. 

Câu hỏi . Đề nghị cho biết, những nội dung, hình thức Nhân dân bàn, biểu quyết được Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định như thế nào?

Trả lời:

Điều 13 và Điều 14 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định những nội dung, hình thức nhân dân bàn, biểu quyết như sau:  Những nội dung Nhân dân bàn, biểu quyết

• Hương ước, quy ước của thôn, tổ dân phố. 
• Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố.
• Bầu, bãi nhiệm thành viên Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng.

Hình thức Nhân dân bàn, biểu quyết

• Nhân dân bàn và biểu quyết những nội dung nêu trên bằng một trong các hình thức sau đây:

+ Tổ chức cuộc họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình theo địa bàn từng thôn, tổ dân phố; 

+ Phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình. 

• Trường hợp tổ chức họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình thì việc biểu quyết được thực hiện bằng hình thức giơ tay hoặc bỏ phiếu kín; hình thức biểu quyết do hội nghị quyết định; nếu số người tán thành chưa đạt quá 50% tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố thì tổ chức lại cuộc họp.
• Trường hợp không tổ chức lại được cuộc họp thì phát phiếu lấy ý kiến tới cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình, trừ việc bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố.

Câu hỏi. Để các quy định của pháp luật về những nội dung Nhân dân bàn và quyết định có hiệu lực và được thực hiện có hiệu quả, xin hỏi Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định về trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc tổ chức thực hiện những nội dung này như thế nào? 

Trả lời:

Điều 17 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định về trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc tổ chức thực hiện những nội dung nhân dân bàn và quyết định như sau:

• Ủy ban nhân dân cấp xã lập, thông qua kế hoạch thực hiện những nội dung nhân dân bàn và quyết định; phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp tổ chức thực hiện; chỉ đạo Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thực hiện kế hoạch đã được thông qua.   
• Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm lập biên bản tổng hợp kết quả về những nội dung đã đưa ra nhân dân toàn cấp xã bàn và quyết định; tổ chức triển khai thực hiện những nội dung đã được nhân dân quyết định; phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã tổ chức việc bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố. 
• Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp về quá trình và kết quả thực hiện các nội dung nhân dân bàn và quyết định tại kỳ họp gần nhất của Hội đồng nhân dân. 

Câu hỏi. Xin hỏi, theo quy định của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 Trưởng thôn có trách nhiệm gì trong việc tổ chức thực hiện những nội dung Nhân dân bàn và quyết định?

Trả lời:

Điều 18 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định trách nhiệm của Trưởng thôn trong việc tổ chức thực hiện những nội dung nhân dân bàn và quyết định như sau:

• Chủ trì, phối hợp với Ban công tác Mặt trận ở thôn tổ chức cuộc họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình, phát phiếu lấy ý kiến cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình để nhân dân thực hiện những nội dung quy định tại Điều 10, Khoản 1 và Khoản 3 Điều 13 của Pháp lệnh. 

Lập biên bản về kết quả đã được Nhân dân thôn bàn và quyết định trực tiếp những công việc của thôn.

• Lập biên bản về kết quả đã được nhân dân thôn bàn và quyết định trực tiếp những công việc thuộc phạm vi cấp xã; báo cáo kết quả cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã. 
• Tổ chức thực hiện những công việc trong phạm vi thôn đã được Nhân dân quyết định.

Câu hỏi. Theo quy định của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn thì những nội dung nào được Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định?

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 19 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007, Dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và phương án điều chỉnh; việc quản lý, sử dụng quỹ đất của cấp xã là một trong các nội dung nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định.

Ngoài ra tại Điều 19 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 còn quy định các nội dung khác mà Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định, gồm:

• Dự thảo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cấp xã; phương án chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu sản xuất; đề án định canh, định cư, vùng kinh tế mới và phương án phát triển ngành nghề của cấp xã.
• Dự thảo kế hoạch triển khai các chương trình, dự án trên địa bàn cấp xã; chủ trương, phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng, tái định cư; phương án quy hoạch khu dân cư.
• Dự thảo đề án thành lập mới, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới hành chính liên quan trực tiếp đến cấp xã.
• Những nội dung khác cần phải lấy ý kiến nhân dân theo quy định của pháp luật, theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc chính quyền cấp xã thấy cần thiết.

Câu hỏi. Đề nghị cho biết Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định những hình thức nào để Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định?

Trả lời:

Điều 20 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định các hình thức để Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định, gồm:

• Họp cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình theo địa bàn từng thôn, tổ dân phố.
• Phát phiếu lấy ý kiến cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình.
• Thông qua hòm thư góp ý.

Câu hỏi. Chính quyền cấp xã có trách nhiệm gì để tổ chức thực hiện những nội dung Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định?

Trả lời:

Điều 21 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định về trách nhiệm của chính quyền cấp xã về tổ chức thực hiện những nội dung nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định như sau:

• Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm lập, thông qua kế hoạch để lấy ý kiến Nhân dân về những nội dung thuộc thẩm quyền quyết định của chính quyền cấp xã, trong đó nêu rõ cách thức triển khai, thời gian và trách nhiệm tổ chức thực hiện. 
• Ủy ban nhân dân cấp xã phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp tổ chức thực hiện kế hoạch đã được thông qua. 
• Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm chỉ đạo việc tổ chức lấy ý kiến, tổng hợp ý  kiến của cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình; nghiên cứu tiếp thu ý kiến và thông báo với Nhân dân về tiếp thu ý kiến của cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình. 

Trường hợp chính quyền cấp xã quyết định các nội dung mà Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định khác với ý  kiến của đa số thì phải nêu rõ lý do và chịu trách nhiệm về quyết định của mình.

• Đối với những nội dung do cơ quan có thẩm quyền giao cho chính quyền cấp xã đưa ra lấy ý kiến nhân dân thì Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm lập, thông qua kế hoạch thực hiện, trong đó nêu rõ cách thức triển khai, thời gian và trách nhiệm tổ chức thực hiện; chỉ đạo tổ chức thực hiện, tổng hợp ý kiến và báo cáo với cơ quan có thẩm quyền về kết quả lấy ý kiến Nhân dân trên địa bàn.
• Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp về quá trình và kết quả thực hiện các nội dung đưa ra lấy ý kiến nhân dân tại kỳ họp gần nhất của Hội đồng nhân dân.

Câu hỏi. Chúng tôi được biết, Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định nhân dân được giám sát việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Xin hỏi, những nội dung nào nhân dân được giám sát và hình thức để thực hiện việc giám sát của nhân dân được quy định như thế nào?

Trả lời:

Điều 23 và Điều 24 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 quy định về những nội dung Nhân dân được giám sát và hình thức để thực hiện việc giám sát của Nhân dân như sau:

• Nhân dân giám sát việc thực hiện các nội dung quy định tại các Điều 5, 10, 13, 19 của Pháp lệnh.
• Các hình thức để thực hiện việc giám sát của Nhân dân gồm:

+ Nhân dân thực hiện việc giám sát thông qua hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng.

+ Trình tự, thủ tục hoạt động của Ban thanh tra Nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng được thực hiện theo quy định của pháp luật.

• Nhân dân trực tiếp thực hiện việc giám sát thông qua quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền hoặc kiến nghị thông qua Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận cấp xã, Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng. 

Trình tự, thủ tục khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của nhân dân được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Câu hỏi . Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm gì trong việc thực hiện giám sát của Nhân dân?

Trả lời: 

Theo quy định tại Điều 25 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 thì trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan, tổ chức, cá nhân có các trách nhiệm sau đây:

• Cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin, tài liệu cần thiết cho Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng; 
• Xem xét, giải quyết và trả lời kịp thời các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, kiến nghị của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng, của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận cấp xã hoặc báo cáo với cơ quan có thẩm quyền về những vấn đề không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình; 
• Xử lý người có hành vi cản trở hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng hoặc người có hành vi trả thù, trù dập công dân khiếu nại, tố cáo, kiến nghị theo quy định của pháp luật.

Lê Xuân Hùng