Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015.

Thực hiện Nghị quyết về Chương trình giám sát của HĐND xã năm 2023, trên cơ sở kết quả kết quả giám sát của Thường trực HĐND, các Ban HĐND, đại biểu HĐND trong năm 2023, Thường trực Hội đồng nhân dân xã báo cáo kết quả thực hiện chương trình giám sát của HĐND xã năm 2023, cụ thể như sau:

I. Kết quả giám sát của Hội đồng nhân dân xã năm 2023

1. Các hoạt động giám sát thường xuyên giữa 02 kỳ họp

Trong năm 2023, Thường trực HĐND và các Ban HĐND phối hợp chặt chẽ với UBMTTQVN xã và các tổ chức thành viên và đại biểu HĐND xã giám sát thường xuyên các trên tất cả các lĩnh vực trong đó tập trung các nội dung trong tâm sau đây:

- Việc triển khai thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ KTXH mà Nghị quyết của HĐND xã đã đề ra năm 2023;

- Công tác giải quyết các loại đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân;

- Việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị, những bức xúc nổi cộm của cử tri và công dân;

- Công tác quản lý các cơ sở trường mầm non, trạm y tế cũ.

- Công tác quy hoạch và quản lý các tuyến đường lâm sinh trên địa bàn.

- Chương trình kế hoạch xây dựng xã Nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2020 - 2025.

- Chương trình phát triển Kinh tế vùng gò đồi giai đoạn 2021 - 2025.

- Chương trình phát triển dịch vụ, du lịch giai đoạn 2021 - 2025.

- Công tác điều hành, chỉ đạo giảm nghèo bền vững trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2025.

Kết quả thực hiện được đánh giá sơ bộ như sau: Việc thực hiện các nội dung giám sát thường xuyên nêu trên được UBND xã xây dựng chương trình kế hoạch và phân công cán bộ, công chức chuyên môn triển khai thực hiện cơ bản tốt, tổ chức giám chủ yếu thông qua các cuộc họp hằng tháng của UBND xã, các văn bản ban hành trên hệ thống SSO, thường xuyên đôn đốc UBND triển khai thực hiện. Với sự tích cực chỉ đạo và triển khai thực hiện của UBND xã, chỉ tiêu phát triển KTXH năm 2023 đạt và vượt 12/12 chỉ tiêu, công tác phát triển dịch vụ du lịch đã từng bước tiến triển tốt, chương trình xây dựng Nông thôn mới nâng cao, chương trình phát triển kinh tế vùng gò đồi thường xuyên quan tâm kiến nghị cấp trên đầu tư, chương trình giảm nghèo bền vững đã được tăng cường chỉ đạo thực hiện, công tác giải quyết các loại đơn thư và các ý kiến, kiến nghị của cử tri trong thẩm quyền đã được giải quyết dứt điểm…

*Khó khăn, tồn tại hạn chế:

- Công tác quản lý các cơ sở trường mầm non, trạm y tế cũ tuy đã có kiến nghị cấp trên nhiều lần về việc cho thanh lý nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được do phải chờ chủ trương cấp trên.

- Chương trình phát triển kinh tế vùng gò đồi đã có kế hoạch triển khai thực hiện cụ thể, được đầu tư các dự án trồng trọt, mở rộng diện tích cây ăn quả nhưng một số nhiệm vụ như phát triển trang trại gia trại, các mô hình kinh tế như trồng rau sạch, nuôi gà thả vườn, trồng hoa cúc chậu…chưa thực hiện được, vẫn còn nhiều khó khăn.

- Chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao vẫn còn các 6 chỉ tiêu chưa đạt

2. Công tác giám sát chuyên đề

Nghị quyết về chương trình giám sát của HĐND xã năm 2023 giao thường trực HĐND, các Ban HĐND giám sát 03 chuyên đề như sau:

- Công tác quản lý nhà nước và sử dụng đất nghĩa địa trên địa bàn xã.

- Công tác quản lý Nhà nước và thẩm định hồ sơ các trường hợp bảo trợ xã hội trên địa bàn đến năm 2023.

- Tình hình thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách xã trong 9 tháng đầu năm 2023.

Thường trực HĐND đã thành lập đoàn giám sát, xây dựng kế hoạch, đề cương giám sát theo quy định, kết quả giám sát các chuyên đề năm 2023 được đánh giá như sau:

* Đối với công tác quản lý nhà nước và sử dụng đất nghĩa địa trên địa bàn xã

Từ năm 2014, khi UBND xã ban hành quy chế quản lý và sử dụng đất nghĩa địa đến nay, UBND xã đã thực hiện cơ bản tốt công tác quản lý và sử dụng đất các nghĩa địa trên địa bàn theo quy chế quản lý, sử dụng đất nghĩa địa ngày 15/7/2014, đáp ứng nhu cầu của nhân dân khi có người qua đời và nhu cầu quy tập mộ của các gia đình, dòng họ... trên địa bàn.

Tuy nhiên công tác quản lý và sử dụng đất nghĩa địa còn nhiều khó khăn, hạn chế, vướng mắc như: các nghĩa địa hình thành trên cơ sở nghĩa địa tự phát của người dân có từ lâu, đã có sẵn lăng mộ chôn cất chưa có trật tự; địa hình đồi núi dốc nên khi giao đất người dân tự san ủi rất khó khăn để thường xuyên theo dõi quản lý; giao đất đúng hạn mức nhưng khi xây dựng lăng mộ thiếu giám sát nên vẫn có tình trạng lấn chiếm đất; kinh phí chỉnh trang không có nên việc quy hoạch chi tiết đường vào nghĩa địa cũng như phân lô, phân vùng khó khăn; việc chấp hành quy chế của một số người dân còn hạn chế nên có trường hợp tự san ủi không xin phép UBND xã; có trường hợp đã được giao đất, đã san ủi nhưng chậm quy tập hoặc có ý đồ để dự phòng đất; vẫn còn một số hộ lấn, chiếm đất nghĩa địa để trồng cây, chưa khai thác để giao trả đất cho UBND xã; công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý thiếu thường xuyên và kịp thời...

* Đối với Công tác quản lý Nhà nước và thẩm định hồ sơ các trường hợp bảo trợ xã hội trên địa bàn đến năm 2023

- UBND xã đã thường xuyên chỉ đạo bộ phận tham mưu triển khai thực hiện tốt các quy định của Pháp luật về lĩnh vực Bảo trợ xã hội như: Nghị định 136/NĐ-CP quy định chính sách đối với đối tượng bảo trợ xã hội; Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 về việc quy định chính sách đối với đối tượng bảo trợ xã hội; Thông tư 29/TTLT-LĐTBXH-BTC hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định 136/NĐ-CP, Thông tư 01/2019/TT- BLĐTB-XH của Bộ LĐTB-XH, ngày 01/02/2019 quy định về việc xác định mức độ khuyết tật; Nghị định 140/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung các Nghị định có liên quan và thủ tục hành chính  thuộc  phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ LĐTB&XH.

- Căn cứ các văn bản quy định của pháp luật được UBND xã cụ thể hoá ban hành các văn bản, kế hoạch tại địa phương để chỉ đạo triển khai thực hiện.

- UBND xã đã phối hợp với mặt trận và các đoàn thể xã trong thực hiện công tác xác định mức độ khuyết tật và tuyên truyền, giám sát việc thực hiện các chính sách, tăng cường tuyên truyền triển khai chính sách đến với người dân qua các kênh thông tin của xã và thôn đa số  người dân nắm bắt kịp thời các quy định của Pháp luật.

- Đến cuối tháng 11/2023 toàn xã quản lý 119 đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng trợ cấp hàng tháng, có danh sách quản lý rõ ràng các đối tượng. Ngoài ra đối với những trường hợp khó khăn đột xuất, Hội đồng xét duyệt trợ cấp xã hội tiếp nhận hồ sơ hỗ trợ trợ giúp khẩn cấp; mai táng phí đột xuất cho hộ gia đình có người chết, mất tích do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh; tai nạn giao thông, tai nạn lao động.

- Việc chi trả trợ cấp bảo trợ xã hội được giao cho bưu điện chi trả, có sự giám sát của UBMTTQ Việt Nam và kiểm tra của UBND xã.

- Các trường hợp có đơn đề nghị xác định mức độ khuyết tật được Hội đồng xét duyệt mức độ khuyết tật xã thực hiện theo quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo quy định của Pháp luật, đến thời điểm giám sát UBND xã chưa nhận đơn nào khiếu kiện, khiếu nại liên quan đến các trường hợp Bảo trợ xã hội.

* Đối với tình hình thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách xã trong 9 tháng đầu năm 2023

- Thu ngân sách: UBND xã đã có nhiều cố gắng trong nhiệm vụ thu ngân sách, ước thực hiện tổng thu 9 tháng đạt 4.574.596.261/ dự toán 4.213.300.000 (số liệu dự toán thu đã có quyết định giảm thu 2.500.000.000 của UBND thị xã về tiền sử dụng đất) đạt 108,58%. Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ đạt 108,77 % và các khoản thu xã hưởng 100% đạt tỷ lệ 76,70%. Qua số liệu cho thấy các khoản thu vượt so với dự toán, riêng phần thu xã hưởng 100% đối với tiền thuê đất 5% chưa thực hiện.

- Chi ngân sách: Ước thực hiện 9 tháng 3.064.214.000/ dự toán 4.213.300.000 đạt 72,73%, chi đảm bảo đúng theo Luật ngân sách nhà nước. Tuy nhiên UBND xã cần lưu ý trong quá trình điều hành chi không để một số lĩnh vực chi vượt dự toán khi chưa có sự thống nhất của Thường trực HĐND xã.

Thông qua giám sát các chuyên đề đoàn giám sát đã chỉ ra những mặt làm được, những mặt còn tồn tại hạn chế, chia sẻ những vấn đề còn khó khăn và có những kiến nghị cụ thể để UBND xã khắc phục. Các báo cáo kết quả giám sát 03 chuyên đề nêu trên đã được báo cáo đến đại biểu HĐND xã để tiếp tục theo dõi, giám sát tình hình triển khai thực hiện của UBND xã.

3. Giám sát tại các kỳ họp HĐND xã

Trong năm 2023 HĐND đã tổ chức 03 kỳ họp, 02 kỳ họp thường lệ và 01 kỳ họp chuyên đề bầu cử chức danh Phó chủ tịch UBND xã. Các kỳ họp thường lệ đã xem xét các nội dung sau đây:

a. Tại kỳ họp thứ 6 (tháng 6/2023)

- Xem xét báo cáo kết quả hoạt động 6 tháng đầu năm 2023 của Thường trực HĐND, 02 Ban của HĐND xã;

- Xem xét các Báo cáo của UBND xã về tình hình thực hiện KTXH, QPAN; công tác quyết toán thu chi ngân sách xã năm 2022; tình hình thực hiện nhiệm vụ  thu chi ngân sách xã, các loại quỹ 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023; công tác giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri; công tác giải quyết đơn thư của công dân.

- Xem xét việc trả lời chất vấn của Chủ tịch UBND và các ban ngành liên quan của UBND xã.

b. Tại kỳ họp thứ 7 (tháng 12/2023)

- Xem xét kết quả hoạt động của thường trực HĐND, 02 Ban của HĐND xã năm 2023.

- Xem xét các báo cáo của UBND về tình hình thực hiện nhiệm vụ KTXH – QPAN, tình hình thực hiện thu chi ngân sách xã năm 2023 và kế hoạch thu chi ngân sách xã năm 2024; công tác giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, giải quyết đơn thư của công dân.

- Xem xét việc trả lời chất vấn của Chủ tịch UBND và các ban ngành thuộc UBND xã.

Nhìn chung các kỳ họp trong năm 2023 được chuẩn bị chu đáo, đảm bảo đúng quy định, các nội dung trình tại các kỳ họp được đại biểu HĐND xã xem xét và cơ bản thống nhất cao. Những vấn đề cần làm rỏ đã được Chủ tịch UBND giải trình một cách rỏ ràng, cụ thể.

II. Nhận xét, đánh giá chung về hoạt động giám sát năm 2023

1. Ưu điểm

- Trong năm 2023, Hội đồng nhân dân xã thực hiện hoàn thành đúng theo Nghị quyết chương trình hoạt động giám sát năm 2023 của Hội đồng nhân dân xã đề ra. Tại kỳ họp, Hội đồng nhân dân xã đã thảo luận những nội dung thiết thực, nghiêm túc với tinh thần trách nhiệm cao. Quyết định nhiều vấn đề sát với cuộc sống của nhân dân và cử tri.

- Qua giám sát, Thường trực HĐND xã, các Ban HĐND xã đã kịp thời nắm bắt được những thuận lợi, khó khăn của các cơ quan, đơn vị, từ đó kiến nghị với Ủy ban nhân dân xã và các ban ngành chức năng xem xét tháo gỡ, hỗ trợ khắc phục. Đơn vị được giám sát của Thường trực HĐND và các Ban HĐND đã tiếp thu, khắc phục thiếu sót và kịp thời điều chỉnh theo các kiến nghị của Đoàn giám sát.

2. Tồn tại, hạn chế

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã năm 2023 vẫn còn những tồn tại, hạn chế như sau:

• Tại các kỳ họp HĐND xã các vị đại biểu HĐND xã chưa chủ động đăng ký nội dung tham gia thảo luận cũng như chất vấn.
• Tại các buổi giám sát chuyên đề, một số thành viên trong đoàn giám sát có lúc còn nể nang, chưa mạnh dạn đưa ra những chính kiến cá nhân, đánh giá thẳng thắn các hạn chế của đơn vị chịu giám sát cũng như đưa ra các kiến nghị đối với đơn vị được giám sát và các cơ quan có liên quan.
•  Việc nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật của các thành viên đoàn giám sát còn hạn chế, nên chuyên môn, nghiệp vụ giám sát chưa sâu.
•  Đại biểu cũng như các Ban của HĐND có lúc chưa quan tâm nhiều đến công tác giám sát.
•  Việc thực hiện các kiến nghị của đoàn giám sát một số mặt vẫn còn chậm, có những vấn đề, nội dung kiến nghị chưa quan tâm thực hiện.

3. Nguyên nhân của những tồn tại hạn chế

- Phần lớn đại biểu hoạt động kiêm nhiệm công việc chuyên môn nhiều, nên thời gian dành cho hoạt động của Hội đồng nhân dân chưa nhiều.

- Tinh thần trách nhiệm của một số đại biểu có lúc chưa cao, chưa chủ động nghiên cứu, đầu tư công sức cho hoạt động giám sát của người đại biểu dân cử.

III. Kiến nghị, đề xuất

1. Đối với đại biểu HĐND xã

- Tích cực nghiên cứu nâng cao trình độ, kỹ năng, nghiệp vụ trong hoạt động giám sát, đảm bảo đúng các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015.

- Thường xuyên theo dõi, giám sát tình hình thực hiện nhiệm vụ các cơ quan, đơn vị trên địa bàn để đề xuất các nội dung giám sát phù hợp với chức năng nhiệm vụ và nguyện vọng của cử tri.

2. Đối với UBND xã

Tăng cường chỉ đạo ban ngành liên quan nội dung giám sát chuẩn bị tốt các nội dung, báo cáo khi đoàn giám sát của HĐND xã làm việc, chỉ đạo các bộ phận chuyên môn thực hiện nghiêm các kết luận, kiến nghị của đoàn giám sát.

3. Đối với UBMTTQVN xã

Tăng cường công tác phối hợp trong hoạt động giám sát.